Với những lời quảng cáo hấp dẫn như: “không đau – không cần đến nha sĩ – chi phí rẻ”, nhiều người đã lựa chọn các bộ niềng răng tại nhà như một giải pháp nhanh chóng để cải thiện nụ cười. Tuy nhiên, liệu phương pháp này có thực sự hiệu quả và an toàn như lời đồn? Hãy cùng nha khoa One Way tìm hiểu trong bài viết dưới đây!
Bộ niềng răng tại nhà là gì?
“Bộ niềng răng tại nhà” là một thuật ngữ chỉ những sản phẩm hoặc phương pháp tự thực hiện việc chỉnh nha tại nhà mà không có sự thăm khám, chẩn đoán, lên kế hoạch và giám sát của bác sĩ chỉnh nha.
Các loại “bộ niềng răng tại nhà” phổ biến thường bao gồm:
- Dây thun/ dây chun
- Mắc cài tự chế từ dây thép
- Khay nhựa/silicon không rõ nguồn gốc: Đây là những bộ khay được bán tràn lan trên mạng, thường được quảng cáo là “hàm trainer” hoặc “khay niềng trong suốt giá rẻ”. Chúng thường không được cá nhân hóa cho từng người, không có chỉ định hay giám sát của bác sĩ.
- Hàm trainer (cho trẻ em): Mặc dù một số loại hàm trainer được sử dụng cho trẻ nhỏ trong giai đoạn tiền chỉnh nha để định hướng xương hàm và răng mọc đúng vị trí, nhưng việc sử dụng chúng vẫn phải có chỉ định và sự theo dõi của bác sĩ nha khoa. Các sản phẩm hàm trainer bán tràn lan không có hướng dẫn cụ thể từ chuyên gia cũng thuộc nhóm “bộ niềng răng tại nhà” nguy hiểm.
Những rủi ro tiềm ẩn khi sử dụng bộ niềng răng tại nhà
Không có sự giám sát của bác sĩ
Niềng răng là một quá trình điều trị nha khoa chuyên sâu, không chỉ là “di chuyển răng” mà còn liên quan đến khớp cắn, xương hàm, chức năng nhai và sức khỏe lâu dài. Nếu không có bác sĩ kiểm tra, phân tích phim X-quang, lên kế hoạch điều trị và theo dõi sát sao, nguy cơ răng di chuyển sai lệch, tiêu xương, tụt lợi, đau khớp thái dương hàm là rất cao.
Không cá nhân hoá kế hoạch điều trị
Mỗi người có cấu trúc răng – hàm khác nhau, do đó kế hoạch niềng răng phải được “đo ni đóng giày” cho từng trường hợp. Các bộ khay niềng tại nhà thường chỉ áp dụng chung một khuôn mẫu, không đủ lực – hoặc lệch hoàn toàn với hướng di chuyển phù hợp, gây hiệu quả ngược hoặc thậm chí làm hỏng toàn bộ cấu trúc răng.
Không kiểm soát được các biến chứng trong quá trình niềng
Trong suốt quá trình niềng răng, có thể phát sinh nhiều vấn đề: đau nhức, lỏng khay, tụt lợi, sâu răng, răng ngừng di chuyển… Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, bạn có thể phải tốn kém gấp đôi để khắc phục hậu quả, thậm chí răng không thể phục hồi như ban đầu.
Tóm lại, sự khác biệt cốt lõi và quan trọng nhất giữa niềng răng chuyên nghiệp tại nha khoa và “bộ niềng răng tại nhà” là tính cá nhân hóa, sự kiểm soát lực tác động và sự theo dõi của bác sĩ chuyên khoa.
Quy trình niềng răng chuẩn y khoa sẽ bao gồm các bước sau:
- Thăm khám, chụp X-quang, lấy dấu hàm, phân tích chuyên sâu để đánh giá chính xác tình trạng răng, xương hàm, khớp cắn.
- Lập phác đồ điều trị chi tiết với lực tác động và hướng di chuyển răng được tính toán tỉ mỉ, dựa trên khoa học và kinh nghiệm của bác sĩ.
- Sản xuất khí cụ chỉnh nha cá nhân hóa (mắc cài, dây cung, khay niềng) phù hợp với từng giai đoạn di chuyển răng.
- Theo dõi định kỳ, điều chỉnh lực và can thiệp kịp thời nếu có bất kỳ vấn đề nào phát sinh trong suốt quá trình.
Thì “bộ niềng răng tại nhà” hoàn toàn thiếu đi tất cả những yếu tố quan trọng này. Lực tác động không được kiểm soát, hướng di chuyển răng không được định trước, và không có bất kỳ sự theo dõi y tế nào. Điều này dẫn đến nguy cơ cao gây ra các hậu quả nghiêm trọng như: tiêu chân răng, lung lay răng, chết tủy, viêm nhiễm nướu và xương hàm, răng di chuyển sai lệch nặng hơn, hoặc thậm chí là mất răng vĩnh viễn.
Có bộ niềng răng tại nhà nào an toàn và hiệu quả không?
Hiện tại, chỉ có niềng răng trong suốt là bạn có thể tự tháo – lắp khay tại nhà. Nhưng toàn bộ quá trình niềng vẫn được xem là niềng răng dưới sự giám sát của bác sĩ. Quy trình này bao gồm:
- Thăm khám, chẩn đoán, và lập phác đồ: Bác sĩ sẽ thăm khám kỹ lưỡng, quét 3D răng, và lên kế hoạch điều trị chi tiết bằng phần mềm chuyên dụng.
- Sản xuất khay niềng cá nhân hóa: Một loạt khay niềng trong suốt được thiết kế riêng cho răng của bạn, có đánh số thứ tự để bạn thay đổi theo lịch trình.
- Hướng dẫn và theo dõi: Bạn sẽ được hướng dẫn cách đeo, vệ sinh và thay khay niềng tại nhà. Tuy nhiên, bạn vẫn cần đến tái khám định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ để đảm bảo răng di chuyển đúng hướng và xử lý kịp thời các vấn đề.
Nha Khoa One Way luôn khuyến cáo khách hàng tuyệt đối không tự ý sử dụng bất kỳ “bộ niềng răng tại nhà” nào khi chưa có sự thăm khám và chỉ định của bác sĩ chỉnh nha. Sức khỏe răng miệng là vô cùng quan trọng, đừng vì tiết kiệm chi phí ban đầu mà đánh đổi bằng những hậu quả khôn lường về sau.